Robotisering in de voedselsector

Met de ontwikkeling van de mobiele robot zette Van Wees Waalwijk een nieuwe stap in de roboticawereld. De robot neemt zwaar en eentonig werk over van mensen, verhoogt de voedselveiligheid, vermindert voedselverspilling en maakt bedrijven minder afhankelijk van de krapte op de arbeidsmarkt. Zo draagt het bedrijf bij aan de verdere ontwikkeling van de foodsector. Maar… “Er is nog een hele weg te bewandelen om deze sector qua automatisering op een hoger niveau te tillen”, zegt directeur-eigenaar Andries van der Werf.

In de werkplaats van Van Wees Waalwijk staan imposante opstellingen van automatiseringssystemen. Het machinebouwbedrijf bouwt ze op maat in alle soorten en maten voor bedrijven in diverse sectoren en geen machine gaat de deur uit voordat hij uitgebreid is getest. Van een sigarenboormachine en een dekselmontagemachine tot de vlaaienuitwerprobot en zelfs een snoepkettingenmachine.

Wat de voedselindustrie betreft, is de komst van de cobot (de collaboratieve robot, een robot die samenwerkt met mensen) een belangrijke ontwikkeling. De seriegroottes worden kleiner en de productieruns minder lang waardoor het verkorten van omsteltijden steeds relevanter wordt. “Vanwege de productie-efficiency werden er vroeger lange productieruns gedraaid”, aldus Van der Werf. “Nu wordt er elke twintig minuten een andere serie geproduceerd en neemt het belang om snel te kunnen omschakelen toe.”

Van Wees Waalwijk richtte zich echter niet zomaar op ‘cobots’, maar ontwikkelde direct een mobiele robot en zette zo zelf een nieuwe stap in de roboticawereld. Van der Werf: “Veel handelingen die voor automatisering in aanmerking komen, vinden plaats op verschillende plekken in een bedrijf. Dit bracht ons op het idee: breng niet het werk naar de robot, maar de robot naar het werk. Dus een mobiele robot. Multi-inzetbaar, eenvoudig te programmeren, plaatsbesparend en veilig. En omdat de robot van het type cobot is, is een aparte veiligheidskooi niet nodig.” 

Daarbij dient de mobiele robot verschillende doelen. Hij neemt in de eerste plaats zwaar en eentonig werk over wat een ontlasting van de medewerkers betekent en hiermee ziekteverzuim tegengaat. Daarnaast verhoogt de mobiele robot de voedselveiligheid, vermindert de voedselverspilling en verlaagt de afhankelijkheid van bedrijven door krapte op de arbeidsmarkt.

Via de netwerken van FoodTech Brainport en AgriFood Capital is inmiddels de interesse bij onder meer maaltijdverwerkers en verschillende bakkerijen aangewakkerd. Hieronder Mariën Meesterbakkers in België. “Voor deze grote bakkerij ontwikkelden we een 2.0-versie van de mobiele robot. Met een grotere industriële robot in een kooi, maar nog steeds mobiel”, zegt Van der Werf. “Inmiddels is hij op vier locaties in de bakkerij actief. Wij onderzoeken nu de mogelijkheden om de mobiele robot op nog meer locaties te integreren.”

Voor ondersteunende financiering hielp AgriFood Capital met de fondsenaanvraag bij S3FOOD en het vervolg daarop bij HIGHFIVE. Dit zijn Europese initiatieven van diverse clusterorganisaties – waaronder AgriFood Capital – die voedselmakers begeleiden bij de digitalisering van productieprocessen. Via deze partijen hoopt Van der Werf juist de middelgrote spelers in de agrifoodsector in contact te brengen met automatisering en robotisering. “Grote partijen weten de weg wel te vinden, kleinere bedrijven met ambachtelijke productieprocessen vaak niet. En ook daar wordt zwaar eentonig werk verricht.” Hij vervolgt: “En we weten allemaal dat er een krapte is op de arbeidsmarkt. Dus ondernemers in de agrifoodsector: zorg goed voor je medewerkers en verbeter hun werkomstandigheden door eentonig en zwaar werk over te laten aan een mobiele robot. Zo kunnen zij zich bezighouden met het leukere en interessantere voorbereidende werk, terwijl de mobiele robot het uitvoerende werk voor zijn rekening neemt. Tevens kunnen bedrijven met de mobiele robot hun productie sneller opschalen, meer klanten bedienen en nog meer diversiteit bieden. Dat komt de voedingssector alleen maar ten goede. Er is dus nog een hele weg te bewandelen.”