Voeg een hygiënisch ontwerp toe aan je automatiseringsrecept

Voor iedereen die werkzaam is in de voedings- en drankenindustrie is totale voedselveiligheid essentieel om de volksgezondheid te beschermen, het consumentenvertrouwen te behouden en te voldoen aan de regelgeving. Als je engineer bent in een voedselverwerkingsbedrijf of een machinebouwer die deze belangrijke sector bedient, moet je aandacht besteden aan het hygiënische ontwerp van systemen en componenten. Machines moeten niet alleen effectief en efficiënt presteren, maar ook de hoogste bescherming bieden tegen verontreinigingen en eenvoudig te reinigen zijn.

Voedselproductie kan fysiek, chemisch, microbiologisch of door allergenen worden verontreinigd. Als onderdeel van een proactieve preventieaanpak zijn er vijf belangrijke principes voor het hygiënische ontwerp van automatiseringscomponenten: materiaalkeuze, een­voudige reiniging, gemakkelijke toegang voor reiniging, goede afvoer van vloeistoffen en scheiding (om besmetting door allergenen te voorkomen). Deze principes maximaliseren je voedselveiligheidsinspanningen, voorkomen ernstige gevolgen voor consumenten en minimaliseren kostbare stilstand voor reiniging en desinfectie.    

Wet- en regelgeving

Het is onze plicht om je te informeren of eraan te herinneren dat voedsel­veiligheid een wettelijke verplichting is. Er gelden tal van regels voor componenten en systemen die worden ingezet in voedselproductieomgevingen. Enkele van de meest relevante voorschriften zijn de EN1672-2, die de hygiëne- en reinigbaarheidseisen voor voedselverwerkende machines in Europa vaststelt en de Verordening (EG) 1935/2004, die betrekking heeft op materialen en voorwerpen die met voedsel in aanraking komen.

Verordening (EG) 852/2004, over de hygiëne van levensmiddelen, stelt dat voedselbedrijven een voedselveiligheidsbeheersysteem moeten hanteren op basis van de HACCP-principes (Hazard Analysis and Critical Control Points). HACCP helpt bij het analyseren van processen, identificeren van potentiële gevaren, implementeren van noodzakelijke controles, verbeteren van voedselveiligheid en optimaliseren van operationele efficiëntie. HACCP-plannen moeten minimaal elke drie jaar of bij wijzigingen in de productie worden herzien door wereldwijd gecertificeerde programma-eigenaren zoals BRCGS (Brand Reputation Compliance Global Standard), SQFI (Safe Quality Food Institute), IFS (International Featured Standards) en FSSC 22000.

Voedings- en drankverwerkingsbedrijven die deze audits willen doorstaan, moeten hygiënisch ontworpen producten opnemen in hun URS (User Requirement Specification). Auditors zullen vragen om dit document te tonen, samen met een bewijs van zorgvuldigheid na levering van de machine. Als je bijvoorbeeld je machinebouwer verplicht om actuatoren te gebruiken van 304 roestvrijstaal met een oppervlakteafwerking van RA 0,8 µm (zoals gespecificeerd in je URS), moet je contro­leren of hieraan wordt voldaan. Elke tekortkoming hierin resulteert in een non-conformiteit.

Ontworpen voor bescherming

Met betrekking tot hygiënisch ontwerp is de belangrijkste organisatie in Europa de EHEDG (European Hygienic Engineering & Design Group). SMC beschikt al over een EHEDG-gecertificeerde pneumatische insteekkoppeling, namelijk de KFG2H-E-serie.

In de basis heeft elk EHEDG-conform component een afgerond ontwerp voor een betere doorstroming van het reinigingsmiddel en minder kans op vloeistofophoping. Andere EHEDG-ontwerprichtlijnen omvatten een oppervlakteruwheid van RA 0,8 µm of minder, hoekradii van minimaal 3 mm, roestvrijstalen materiaal met een hoge corrosiebestendigheid en afdichtingen van rubbermaterialen die voldoen aan Verordening (EG) 1935/2004. SMC biedt diverse clean-design pneumatische producten, waaronder de CG5-X2977 roestvrijstalen cilinder, antibacteriële filters en het JSY 5000H manifold ventiel, evenals vacuümzuignappen en elastische vingers die geschikt zijn voor direct contact met voedsel. Daarnaast wordt het portfolio voor de voedselverwerkende industrie uitgebreid met een nieuwe elektrische actuator.

Elektrische prestaties

Elektrische actuatoren winnen aan populariteit in de voedings- en dranken­industrie voor specifieke toepassingen. Dit type actuator kan meer posities aannemen dan een pneumatische tegenhanger, wat het bijvoorbeeld ideaal maakt voor het soepel en snel vullen van flessen zonder schuimvorming. Daarnaast zijn elektrische actuatoren bijzonder geschikt voor het verwerken van verschillende verpakkingsformaten, dankzij hun flexibiliteit en brede bewegingsbereik.

De HF2A-LEY-serie elektrische actuator van SMC biedt onder andere IP69K-equivalente bescherming tegen stof en water, een roestvrijstalen behuizing en FDA-conforme materialen, een afgerond ontwerp ter voorkoming van vuilophoping en NSF H1 voedselveilige vetten. Hierdoor biedt deze actuator aanzienlijke voordelen voor voedingsproducenten en machine­bouwers die snij-, hak- of vulmachines ontwikkelen, evenals andere machines die regelmatig moeten worden gereinigd en gedesinfecteerd.

Wil je optimale adviezen over automatiseringscomponenten (elektrisch of pneumatisch) voor toepassingen in de voedings- en dranken­industrie? Neem dan contact op met het team van experts bij SMC. De volledig gekwalificeerde engineers, getraind in zowel HACCP-principes als EHEDG-richtlijnen, staan klaar om je te adviseren en om oplossingen te bieden voor de meest uiteenlopende behoeften van zowel machine­bouwers als voedselproducenten.