Flexibiliteit in geautomatiseerd verpakken 

Verpakken in specifiek de voedingsmiddelenindustrie is om verschillende redenen een uitdaging. Ten eerste gaat het in bepaalde gevallen om kwetsbare producten die voorzichtig moeten worden behandeld én niet in aanraking mogen komen met vervuiling. Daarnaast zijn de natuurlijke producten – zoals fruit – nooit precies hetzelfde. Maar bovendien vraagt de consument steeds weer om nieuwe producten, verpakkingen en samenstellingen die op dezelfde inpaklijn moeten worden verwerkt.

Machinebouwers weten er alles van: de generatie verpakkingsmachines voor de voedingsmiddelenindustrie moet in deze tijd vooral flexibel en aanpasbaar zijn. Dit om regelmatig veranderende verpakkingen in dezelfde lijn te kunnen blijven handelen. De voedingsmiddelenfabrikanten zijn nu eenmaal innovatief en bedenken steeds weer nieuwe dingen om klanten te trekken en te binden.

Automatisering is vooral bij de grotere voedselverwerkende bedrijven zinvol. Bij de echte multinationals gaat die automatisering bovendien erg ver en is het in het kader van LEAN en TCO tot in het allerkleinste detail geoptimaliseerd. In deze lijnen zijn diverse verpakkingsprocessen te onderscheiden die ieder weer hun eigen aanpak vragen. Na de aanvoer van de producten betreft dit het plaatsen van deze producten in hun eigen verpakking. Daarnaast is het gebruikelijk dat deze verpakkingen weer in een doos worden geplaatst, als omverpakking die vervolgens wordt gepalletiseerd.

In het eerste geval – het plaatsen van het product in zijn eigen verpakking – is het sterk afhankelijk van de producten of dit geautomatiseerd kan verlopen of niet. Verse producten moeten bijvoorbeeld eerst worden gecontroleerd op kwaliteit, wat zowel visueel kan maar eventueel ook met een vision systeem. Gaat het om het vullen van flessen of potjes met een product dat in een eerder proces is geproduceerd – bijvoorbeeld een saus of een drank – dan is deze 100% vooraf controle niet nodig en kan het verpakken in een vloeiende beweging doorgaan.

Het plaatsen van de gevulde verpakking in een omdoos is eenvoudiger te automatiseren omdat het hier om voorgedefinieerde verpakkingen gaat. Robots spelen hier meer dan eens een belangrijke rol. Daarbij profiteert de voedingsindustrie van het feit dat robots allang niet meer de starre machines zijn die na – complexe – programmering één specifieke handeling kunnen uitvoeren. Weliswaar perfect en 24/7 maar niet echt flexibel. De huidige generatie robots is wat dat betreft veel ‘vriendelijker’ en eenvoudiger in te stellen op een diversiteit aan taken. De ontwikkelingen op het vlak van ‘grijpers’ ondersteunt daarbij een nóg bredere inzetbaarheid.

Tot slot worden palletiseerrobots vaak ingezet om de omdozen vervolgens op een pallet te plaatsen en te omwikkelen met bijvoorbeeld folie. De logistieke systemen die worden gebruikt om de dozen bij de juiste pallet te brengen, laten soms innovatieve oplossingen zien waarbij de elementen in rollen- of kogelbanen zodanig worden aangestuurd dat de dozen automatisch op de juiste plek terechtkomen. Ook hier biedt flexibiliteit dus een belangrijke meerwaarde.

Automatisering is echter niet alleen bereikbaar voor de grotere bedrijven. Ook in het mkb kunnen bedrijven verschillende stappen automatiseren als oplossing voor bijvoorbeeld een tekort aan personeel, een betere kwaliteit of een snellere handling. Een mooie oplossing hierin is een mobiele robot. In tegenstelling tot een statische robot die vast op een locatie staat, zijn deze robots te verplaatsen en hiermee in te zetten op verschillende plekken. Veelal voor pick&place toepassingen.

Een prettige ‘collega’ in deze is ook de cobot. Deze term staat voor collaboratieve robot, wat betekent dat hij samenwerkt met zijn gebruiker. Om dit veilig te houden, zijn deze robots uitgevoerd met sensoren die ‘voelen’ wanneer ze per ongeluk wat aanraken en passen hierop vervolgens hun snelheid aan of stoppen helemaal. Hierdoor kan de betreffende persoon geen letsel oplopen. Pneumatische cobots bieden daarbij – door de samendrukbaarheid van lucht – een bepaalde veerkracht waarmee het aanraken van de cobot nog zachter verloopt.

Geautomatiseerd verpakken van voeding? Geen ‘appeltje-eitje’ maar de moeite waard.